Germain, 1 Nisan 1776’da Paris, Fransa’da doğdu. Annesi Marie-Madeleine Gruguelu’ di. Biri kendisinden büyük diğeri kendisinden küçük olmak üzere Marie-Madeleine ve Angelique-Ambroise adlarında iki kız kardeşi vardı. Babası Ambroise-Francois’in mesleği hakkında ortada bir belirsizlik hâkim. Babasının çok zengin bir ipek tüccarı olduğunu iddia edenlerin aksine, onun bir kuyumcu olduğuna inananlar da vardı. Sophie’nin babası, 1789’da burjuvazinin temsilcisi olarak Etats-Generaux’a (Fransız Devrimi’nden önceki dönemde görev yapmış bir parlamento) seçildi. Daha sonra Ambroise-Francois Germain Fransız Bankası’ nın müdürü oldu Bu nedenle Germain’in babası ve arkadaşları arasında felsefe ve siyaset üzerine birçok tartışmaya tanık olabileceği varsayılmaktadır.
Fransız İhtilali’nin en kanlı çatışmalarının yaşandığı o dönemde ailesi Sophie’nin siyasetle ilgilenmesini istemiyordu. Hatta onun bu karışık dönmede dışarı çıkmasını yasaklamıştı. Sophie can sıkıntısını gidermek için babasının kütüphanesinde vakit geçirmeye başladı ve matematiğe olan ilgisi burada başladı. Kütüphanede matematikle ilgili her kitabı inceledi. O yılların anlatılan hikayesi Sophie Germain’ in öldürülürken geometri okuyan Arşimet’ in hikayesini okuduğuydu ve birinin dikkatini bu kadar çeken bir konuya hayatını adamaya karar verdi. Geometriyi keşfettikten sonra Sophie Germain kendi kendine matematik ve aynı zamanda Yunan ve Roma’ ya ait geometri metinlerini okuyabilmek için Latince ve Yunanca öğrendi. Bu iki dil ile Leonhard Euler ve Isaac Newton’un yaptığı çalışmaları okuyabilme imkanına sahip oldu. Ebeveyneleri onun çalışmasına karşı çıktı ve onu durdurmaya çalıştı. Bu nedenle Sophie Germain geceleri çalışırdı. Ebeveynleri mumlarını aldılar ve gece vakti ateşlerini yasakladılar. Sophie kendisini yatak kıyafetlerine sardı. Hala çalışmak için yollar buldu. Sonunda ailesi onun matematiksel çalışmasını kabul etti.
1794’te Ecole Polytechnique (Paris yakınlarındaki Palaiseau bölgesinde bulunan, devlete bağlı yüksek eğitim ve araştırma kurumu) açıldı. Kadın olduğu için, Sophie’nin bu okula girmesi yasaktı ancak ders notlarını almayı ve çalışmalarını Joseph Louis Lagrange’e (bir öğretim üyesi) göndermeyi başardı.
Sophie, Paris Bilimler Akademisi’nin sponsor olduğu bir yarışmayı duyduğunda esnekliğe olan ilgisi başladı. Yarışma Ernst Chladni’nin titreşimli metal plakalarla yaptığı deneylerle ilgiliydi. Makalesini 1811’de sundu, ancak ödülü kazanamadı. Daha sonra şansını aynı yarışmada tekrar denedi fakat yine başarısız oldu. Ancak üçüncü denemesinde Paris Bilimler Akademisi’nden bir ödül kazanan ilk kadın oldu.
Sophie, Adrien-Marie Legendre’nin eserlerini inceledikten sonra 1798’de sayılar teorisi ile ilgilenmeye başladı. Daha sonra onunla sayı teorisi ve daha sonra esneklik üzerine yazışmalara başladı. Bir süre sonra Sophie sayı teorisine olan ilgisini kaybetti. Daha sonra, 1815’te, Fermat’ın Son Teoreminin kanıtı için bir ödül teklif edildikten sonra ilgisi yeniden uyandı. Carl Friedrich Gauss’a bir mektup yazdı. Bu mektupta sayı teorisinin tercih ettiği alan olduğunu belirtti. Fermat’ın
Son Teoreminin genel bir kanıtı için bir strateji belirledi. Bu mektup, 200 yıldır kanıta dair ilk önemli ilerlemeyi içeriyordu. Ancak Gauss bu mektuba asla cevap vermedi.
Matematik çalışmalarına ek olarak Germain felsefe ve psikoloji alanında çalıştı. Germain doğruları sınıflandırmak ve onları psikoloji ve sosyolojinin birer kuralı halinde genellendirmek istiyordu. Felsefe alanındaki çalışmaları Auguste Comte tarafından sıkça övgü ile anılmıştır. Pensées diverses ve Considérations générales sur l'état des sciences et des lettres, aux différentes époques de leur culture yayımlanmış olan iki felsefi eseri ölümünden sonra yayımlanmıştır. Lherbette'nin(kuzeni) çabaları sayesinde felsefik yazıları toplanabilmiş ve sonrasında yayımlanmıştır. Pensees kitabında bilimin tarihini ve matematiği yorumlayarak açıklamıştır. In Considerations, Comte ile ortak çalışması, Sophie insanlık ile bilim arasında hiçbir farklılık bulunmadığını öne sürmüştür.
1829’da Sophie göğüs kanseri olduğunu öğrendi. Buna rağmen çalışmalarına devam etti ve 1831’de elastik yüzeylerin eğriliği üzerine makalesini yayınladı. Ayrıca, ilerleyen yıllarda denge yasalarının ve elastik katıların hareketinin keşfedilmesine yol açan inceleme ilkelerini yayınladı. Sophie Germain 27 Haziran 1831’de göğüs kanserinden dolayı vefat etti.
MATEMATİĞE KATKILARI
Sophie Germain’in matematiğe katkılarından biri kendi adıyla anılan asallardır. p bir asal sayısı olmak üzere, 2p+1 sayısı da asal sayı ise p asal sayısına “Sophie Germain Asal Sayısı” denir. Ayrıca esneklik üzerine ve Fermat’ın son teoreminin çözümü üzerine çalışmalar yapmıştır.
Kaynak
https://www.canlidershane.net/blog-page/id/sophie-germain https://www.matematikciler.com/sophie-germain/
Comments